آب و هوا، پاکسازی بدن، شش گانه سلامتی، فصل بهار
حجامت و پیشگیری از بیماریهای وابسته به خون در بهار
وقتی تدابير حفظ صحت و اصطلاح سبك زندگي را ياد بگيريم و آموزش دهيم کمتر با بيماري ها روبرو خواهیم شد و روش طب سنتي ايراني و توصیه های اسلامي همين است.
اگرتدابیر خوراك، خوابيدن، ورزش و حالات نفساني و پاكسازي ها رعايت شود و اگر با دقت اجرا شود غالباً به مرحله بيماريها نميرسيم و افراد معدودی هستند كه با تمام اين اوصاف به علت ضعف جبلي كه در ساختار بدن دارند يا بالا بودن قدرت عوامل بيماري زا خارجی دچار مشكلاتي شوند.
انواع بیماری های بهاره
بيماريهاي فصل بهار را به دو گروه تقسيم می کنیم: يك گروه مربوط ميشود به فضولات و مواد زائدي كه در بدن جمع شده اند به علت آنكه فصل زمستان آنها را متراكم و انباشته كرده است و حالا با گرماي فصل بهار و برانگيخته شدن قوا، ترقيق شده و در بدن سيلان پيدا كرده و كيفيت خون را خراب می کنند و همچنين به نقاطي خارج از گردش خون هم ريزش پيدا می کنند و علائم عمومی ایجاد می شود.
گروه دوم بيماريهایی هستند که به علت افزايش كميت دم –خون- با آنها مواجه ميشويم و آن هم مخصوص افرادي است كه مزاج پايۀ آنها با آن هماهنگی دارد.
جوش ها و دمل ها
افرادي كه با اختلال در كيفيت خون و پخش شدن مواد زائد در بدن مواجه ميشوند و با تمام تدابير پاكسازي و پيشگيري نتوانند با آن مقابله كنند با چه بيماريهايي مواجه ميشوند؟
يكي از شايعترين آن ها حساسيتهاي بهاره است. آلرژيهاي بهاري يكي از نشانههاي عدم نقا و پاكي بدن از فضولات و مواد زائد خصوصاً در ناحية سر است.
يكي ديگر از آنها بثورات است. بروز جوش در بهار خيلي شايع است و فرد مستعد تا وارد بهار می شود شروع ميكند به جوش زدن و جوشها غالباً سرخ و خوني هستند. حتی ممكن است اين جوشها بزرگتر شوند، كيستيك شوند و به قول طب سنتي به دملهاي و ورمهاي كوچك و حتي بزرگي تبديل شوند كه در همة نقاط بدن احتمال سر زدن آنها هست.
ريختن اين مواد در سایر نقاط بدن عوارضی مثل زخمي شدن يا خارش شديد یا حالتهاي كهيري هم ممکن است ایجاد کنند که در همین مجموعه قرار می گیرد.
کسالت و خستگی
گاهی كسالت، حالت خستگي، كوفتگي و عدم سرحالي و نشاطي كه مخالف مزاج فصل است براي افراد پيش ميآيد که به علت همان پخش شدن مواد زائد و فضولي انباشته شده در بدن است. باز هم تأكيد ميكنم چنانچه افراد از فصل زمستان حواسشان به تدابیر حفظ صحت باشد به كمترين ميزان اين موارد دچار ميشوند چنانچه اگر در فصل بهار توصيهها و پرهيزها را رعايت كنند و اصول پاكسازي را رعايت كنند در فصل بعدی با حداقل عوارض مواجه ميشوند.
تأكيد ميكنم چون واقعاً موثر است و اگر فردي سابقه دارد با همين مراقبتهای كوچك ميتواند خود را از يك فصل پربيماري خلاص كند.
راهکارهای مقابله با بیماری های بهاره
حالا اگر فردی نتوانست جلوي بروز این مشکلات را بگيرد و پيش آمد چكار كنيم؟
باز هم طبق روال اصلي درمان درطب سنتي به سراغ اصلاح ستة سلامتي بخش ميرويم. يعني چي؟
به او ميگوئيم جوش بيش از حد داري ؟ دمل زده ای؟ خارش پيدا كرده ای؟ اولين کاری كه بايد كنيد اينكه غذاهايي كه خون را افزايش ميدهند استفاده نكنيد حتي اگر مشكل در كيفيت است باز ما حجم خون را نميخواهيم افزايش دهيم.
کاهش غذاهای خونساز
حواستان باشد که گوشتخواري افراطي نداشته باشید.
چربي و شيرين زياد نخورید.
تخم مرغ زيادي استفاده نكنید.
خوراكيهاي كه مزاج گرم و تر دارند و غلیظ اند مثل رشتهها و ماکارونی و خميرها و کلوچه ها در حداقل ممكن مصرف شود.
به عبارتي چون خون از غذا توليد ميشود پرهيز و كم خوراكي در مجموع توصيه شده است.
پس يك كم خوراكي، يك نوع روزه داري طبي یا پرهيز طبي را در مرحله اول توصيه ميكنيم.
ورزش، آرامش، خواب خوب
در كنار اين پرهیزات ورزش ملايمي را شروع كنید تا به سوخت و ساز خوني كه مواد زائد رطوبي را در خود انباشته كرده و كيفيتش خراب شده کمک کنید اما مراقب باشید ورزش نبايد حرارتش زياد شود چون به واسطة شدت حرارت عوارض گرمايي را تشديد می كند.
و خواب را اصلاح ميكنيم.
و حالات روحاني را تعدیل می کنیم. فرد باید از هيجان و استرس كه از مهمترين عوامل تشديد كنندة عوامل جوش، بثورات و دملهاست پرهیز کند.
اصلاح مزاج از درون و بیرون
سپس يك كارهاي بسيار ساده مثل شستشوي سطحي پوست با موادي كه خنكي و كمي خشكي دهد انجام شود. مثلاً ميگوييم با آب و سركه جوشهاي سطحي و دملهاي سطحي را شستشو بدهند يا پنبه را در آبغوره خيس كنند و ناحيه را كاملاً با آن آغشته كنند.
از درون خوراكيهاي خنك كننده و تعديل كنندة دم استفاده كنند و از برون به صورت سطحي خنكي و تعديل را به بدن برسانند. از درون شربتهايي كه اصلاح كيفيت دم ميكنند مثل شربت زرشك، شربت آبليمو، شربت آلبالو میتواند استفاده شود ولی شیرینی آنها باید حداقل برسد و فقط به عنوان مصلح ترکیب شود-مصلح ترشیها شیرینیها هستند-.
یعنی شربت آب زرشک یا خود آب زرشکی که خیلی ترشی حاد نداشته باشد شربت آبلیمویی که شیرینی زیادی نداشته باشد ترشی حاد هم نداشته باشد و یا چیزهایی مثل سماق، سکنجبین و غیره که میتوانند مزاج خون را تعدیل کنند بسیار کمک کننده است.
آلرژی های بهاره
یکی دیگر از بیماریهایی که خیلی مهم است و درگیری با آن بسیار زیاد است حساسیتهای بهاره است.
خیلی از افراد گرفتار میشوند و در ناحیة بینی و صورت دچار خارش میشوند و آب ریزش و ریزش رطوبات از ناحیة سرپیدا می کنند خصوصاً وقتی صبح از خواب بیدار میشوند افزایش خارش روی سطح بدن بیرون ریختن کهیر را تجربه میکنند و میگویند که هر بهار همین اتفاقات برایشان میافتد.
این افراد اولاً از یک طرف ممکن است بدنهای ضعیف داشته باشند. اعضای خاصی از بدن آن ها از جمله کبد ممکن است یک ضعف ویژهای داشته باشد که نیاز به درمان داشته باشد که اصلاح آن کار طبیب است.
اما کاری که افراد میتوانند بکنند در درجة اول -همانطور که عرض کردم- حفظ الصحة بهار در تمام موارد و با دقت است.
این افراد از جمله افرادی هستند که کاندید حجامت حفظ الصحه بهاره هستند.
برای این افرادی که آلرژیهای بهاره دارند حجامت با حفظ اصولی که شرح خواهم داد خوب اثر میکند چرا که به یک نحوی اصلاح خون انجام میدهد و استفراغ مناسبی برای این افراد است.
راهکارهای درمانی و پیشگیری
استفاده از خوراکیهایی که خنکی ملایم دارند به علاوة یک پاکسازی مجاری تنفسی در افرادی که ریزشهای خلطی زیاد دارند در درمان موثر است. مثلا افرادی که تا از خواب بیدار میشوند دچار این ریزشها میشوند سعی کنند اول صبح و زود از خواب بیدار شوند یکی از عوامل خیلی عالی برای پیشگیری از آن است. زیاد خوابیدن به افزایش تری بهار کمک می کند و انواع آب ریزشها را زیادتر خواهد کرد.
استفاده از همین شربتهای اصلاح کیفیت دم مثل شربت آب زرشک شربت آب لیمو و غیره به مقدار زیادی میتواند کنترل کننده باشد و ورزش هم در افرادی که آلرژی دارند یکی از عوامل موثر کاهش علائم است.
البته غبار، آلودگیها و ریز آلایندهها تشدید کنندههای آلرژی هستند و ربطی به بهار ندارد اگر افراد به این مواد حساس هستند میتوانند از ماسک استفاده کنند یا در پاکترین ساعت هوای شبانه روز برای ورزش از خانه خارج شوند و در فضای سبز که نوعی پاکسازی آلایندهها را دارد ورزش کنند و یا در فضاهای بسته مثل باشگاهها که با آلایندهها کمتر تماس دارند فعالیت کنند تا بتوانند جلوی حساسیتهای بهاره را بگیرند.
حجامت بهاره: احتیاط ها و هشدارها
حجامتي كه بدون بيماري و روش درماني توصيه شده حجامت بهاره است و فقط همين يك روش است كه بدون بيماري، خونگيري اجازه داده می شود. در كل طب سنتي هيچ روشي وجود ندارد كه بدون وجود بيماري خون را يعني با ارزشترين حاصل خدمات اعضاي بدن را براحتي بگیرد و دور بريزد. به نوعي اسراف است و افراد مسئوليت شرعي دارند و بايد مراقب این گنجینۀ ارزشمند یعنی خون باشند.
همه اندامهاي بدن تلاش كردند خون توليد شود. هرگز اين خون را بيهوده و بدون تدبير و بدون تخصص خارج نکنید. برخی افراد فقط براي اينكه امتحان كنند آيا بيماري بهتر ميشود يا نه حجامت و خونگیری می کنند که کاملاً اشتباه است.
تنهايي جايي كه ما حجامت حفظ الصحهاي داريم -بدون زمينه بيماري- براي كساني كه به آن نياز دارند بهار است.
اگر كسي به آن نياز ندارد، در بهار امتلاء خون ندارد، بد شدن مزاج خون ندارد، كيفيت و كميت خون اختلال پيدا نكرده است و بدن در كمال صحت و سلامت است اين فرد به حجامت بهاره نياز ندارد ولو اينكه حفظ الصحه باشد.
مثل اینکه بگوئيم اين غذا خوب است اگر بدن به آن نياز دارد بايد استفاده شود در غير اينصورت لازم نيست.
زمان مناسب حجامت بهاره
زمان حجامت قبل ورود به گرما است. يعني حجامت حفظ الصحه در خنكي فصل بهار و قبل از ورود به گرما بايد صورت بگيرد. بنابراين افراد حجامت را برای خرداد نگذارند و فکر کنند خرداد هنوز بهار است.
در بعضی مناطق گرمسیر و کویری، آن تاریخ از نظر طبي، وسط تابستان محسوب می شود. بايد دقت كنند زمان حجامت حفظ الصحه قبل از شروع گرماي فصل بعدي و در خنكي اوايل يا اواسط بهار بنابر اقلیم است.