آیا طب سنتی در مقابل طب نوین قرار می گیرد؟

باید در نظر داشت که توجه به طب سنتی ایرانی و یا طب سنتی سایر کشور ها نشانه بی اعتبار بودن موضوعات طب رایج نیست، طب رایج کلاسیک پیشرفت و دقت بسیاری در درمان بیماری‌ها دارد و برای درمان بیماری های organic لزوما باید از طب رایج بهره گرفت، ولی مشکلات functional (کاربردی) بسیار بهتر با طب سنتی درمان می شود. علم امور طبیعی در طب سنتی معادل فیزیولوژی در طب جدید است.

به طور مثال چاشنی همه غذا ها در شمال کشور سیر است که رطوبت و سردی آب و هوا را کاهش دهد. این مثال نشان می دهد مزاج شناسی غذاها و افراد در باورهای مردم وجود دارد و از این اعتقادات و باورها استفاده می‌شود تا سایر توصیه های سلامتی طب سنتی به مردم آموزش داده شود. در شهرهای جنوبی کشور آب و هوا گرم است و علیرغم گرمای هوا مردم فلفل زیادی مصرف می کنند، قانون طب سنتی این است که جنس به سوی جنس خود میل می‌کند در آب و هوای گرم، حرارت درون فرد به سمت بیرون تمایل دارد و لذا حرارت و جریان خون در دستگاه گوارش کمتر و هضم ضعیف تر است؛ بنابراین مردم خطه جنوب ادویه گرم استفاده می کنند تا با افزایش حرارت دستگاه گوارش به هضم کمک کند.

هدف پزشک در طب سنتی چیست؟

در طب سنتی هدف به تعادل رسانیدن مزاج فرد است نه تنها در وجود یک فرد بلکه حتی تعادل یک فرد با محیط اطراف و با دنیای بیرون به طور مثال در طب سالمندان توصیه شده است که افراد سالمند برای سلامتی از طبیعت و سفرهای زیارتی و … بهره ببرند به معنای تاثیر محیط بر افراد و تعامل عوامل محیطی با افراد و بالعکس.

مواد و روش های مورد استفاده در طب سنتی چه ویژگیی دارد؟

در طب سنتی اغلب از غذاها مواد و گیاهانی استفاده می‌شود که در زندگی روزمره مردم به وفور وجود دارند و قابل دسترسی می باشند.

دلایل توسعه و ترویج طب سنتی از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی چیست؟

1. ریشه دار بودن در فرهنگ و باور مردم
2. کل نگر بودن
3. سهولت دسترسی و ارزان‌تر بودن خدمات طب سنتی.

تفاوت طب سنتی و طب رایج چیست؟

در طب سنتی اولین تدبیر این بوده است که مردم بیمار نشوند برخلاف طب رایج که عمده مطالب و تمرکز به بیماری‌ها و سپس درمان آنها که اغلب دارویی است. اغلب بیماری ها و مشکلات بی خوابی، سردرد ،بی اشتهایی، سوءهاضمه و … با تدابیر سلامتی که روش های صحیح خوردن، خوابیدن، دفع ادرار و مدفوع، تحرک و … را برای مردم آموزش می دهد برطرف می شوند.

پایه و اساس طب ایرانی از نظر حکمای طب ایرانی چیست؟

پایه و اساس طب سنتی از سلامتی مردم آغاز می‌شود پیام ابوعلی سینا و همه حکمای طب سنتی ایرانی برای نگاه داشتن سلامتی مردم بوده است و مباحث حفظ سلامتی از مهمترین مباحث طب سنتی می باشد.

حفظ الصحه بر مبنای ۶ اصل سته ضروریه استوار است:

• آب و هوا
• حرکت و سکون
• خواب و بیداری
• خوردنی ها و آشامیدنی ها
• استفراغ و احتباس
• اعراض نفسانی

تقسیم بندی طب در منابع طبی ایران چگونه است؟

طب به دو بخش تقسیم شود :
• نظری
• عملی

مبانی طب نظری چیست؟

الف: امور طبیعیه:

یعنی عملکرد طبیعی بدن از نظر طب سنتی بررسی می شود. یا فیزیولوژی بدن (مزاج اخلاط اعضا ارواح قوام افعال)

ب: اسباب و علل:

سبب شناسی یا علت شناسی وظیفه طبیب در طب سنتی ارائه سبب است؛ بنابراین باید بیماری را تشخیص دهد.

ج: دلایل و علائم

علامت شناسی یا سمیولوژی در طب سنتی اولین سوالاتی که از بیمار می شود از ۶ مقوله اسباب الصحه است و این سوالات در باب اسباب و علل از بیمار پرسیده می شود تا ببینیم کدام یک از این اسباب شش‌گانه در بروز بیماری نقش دارد. باید دانست که اسباب صحت و بیماری ۶ مورد است که به آن اسباب الصحه یا شش گانه می گویند.

• آب و هوا
• خوردنی و آشامیدنی
• حرکت و سکون
• احتباس و استفراغ
• خواب و بیداری
• اعراض نفسانی

مبانی طب عملی چیست؟

الف: حفظ الصحه که علم پیشگیری از بیماری ها است.
ب: معالجات (که سه نوع است):

• قدم اول تدبیر
• قدم دوم معالجات
• قدم سوم اعمال یداوی

قدم اول تدبیر:

که شامل دخل و تصرف در شش اصل اسباب الصحه است و در این ۶ مورد از بیمار سوال می شود که اگر اشکالی وجود داشت پزشک باید با اصلاح سبک زندگی در این اصول اقدام به درمان بیمار کند.

قدم دوم معالجات:

رازی می گوید ابتدا باید به غذا درمان کرد اگر با غذا درمان نشد با داروی مفرد و اگر داروی مفرد پاسخ نداد داروی مرکب

قدم سوم اعمال یداوی:

مانند: فصد، حجامت، زالو،ماساژ (دلک و غمض)

غایت آمال در طب نوین

فارماکوژنومیکس یعنی یک دارو اختصاصا برای یک فرد ساخته شود.
ابوعلی سینا، رازی و سایر حکمای طب سنتی ایرانی نیز این عقیده را داشتند که یک غذا یا یک دارو در هر فردی اثری خاص و متفاوت دارد مثلاً یک نفر ماست می‌خورد می‌خوابد و فرد دیگری ماست می‌خورد ولی با نشاط می شود (یعنی پاسخ انحصاری هر فرد به یک غذا)
این انحصار بر اساس ژنوم تعریف می شود. حکمای طب سنتی دانش ژنتیک نداشتند ولی بر اساس علائم بالینی انسان‌ها را طبقه‌بندی می‌کردند و بیان می‌کردند که به تعداد افراد روی زمین مزاج وجود دارد؛ ولی برای تسهیل کار، آنها را به ۹ طبقه تقسیم می کردند.

مزاج شناسی چیست؟

شناخت ویژگی های فرد است که مشخص کننده پاسخ درمانی او به تدابیر درمانی است.
مفهوم مزاج در طب سنتی مفهوم کلیدی و بنیادین است که تحت تأثیر عوامل متنوع فیزیکی شیمیایی جغرافیایی روحی و روانی قرار می گیرد که مجموعه این عوامل تحت عنوان سته ضروریه در طب سنتی است و این عوامل می‌تواند از طریق تغییر مزاج بر عملکرد سلول، بافت، ارکان و انسان تاثیر بگذارد.

پایه طب ایرانی بر اساس مزاج است و نام دیگر آن طبق مزاجی یا طب اخلاطی (اخلاط چهارگانه) است از آنجا که پایه و اساس طب ایرانی مزاج است و پایه مزاج بر اساس گرمی، سردی، خشکی و تری است و بیماری بر پایه خروج از مزاج طبیعی توصیف می‌شود و درمان نیز با بازگرداندن فرد به اعتدال مزاج وی می باشد برای فهم انسان شناسی بایستی ابتدا ارکان را به خوبی شناخت. ارکان یک بحث فلسفی است که در ۲۰ صفحه ابتدای قانون توضیح داده شده است و ابن سینا می نویسد اگر فردی تا به اینجا به این نتیجه برسد و بفهمد که همه عالم و آدم از این چهار عنصر تشکیل یافته اند برای طبابت کفایت می‌کند و اگر بیش از این بخواهد بفهمد باید در کتاب های فلسفی مطالعه و تحقیق کند.