روش اصلاح عادت / بخش دوم

ما در تغییر عادت باید چارچوب داشته باشیم ، اگر عادت را بخواهیم تغییر بدهیم و این تغییر عادت ، ناگهانی با خشونت و بدون تدبیر باشد ، حتماً بدن عکس العمل نشان میدهد و ما در هدفی که داریم موفق نخواهیم شد.

همچنین گفته شد که در ابتدای آموزش تدابیر حفظ الصحه این تقریباً از مهمترین بحث هاست و این تدابیر تغییر عادت چه در مورد خوردنی و نوشیدنی چه در مورد حرکت و ورزش و چه در مورد خواب و بیداری ، چه در مورد حتی احتباس و استفراغ یا همان چیزی که مردم به حجامت کردن ، ایجاد اسهال و… در بدن می شناسند و این که مواد زائد را خارج کنیم و مواد خوب را نگه داریم – به اینها می گوییم احتباس و استفراغ-   چه در مورد تغییر هوا ، در همه اصول ششگانه حفظ سلامتی، این قوانین و چارچوبی که در مورد تغییرات عادت الان بحث میکنیم باید رعایت شود و فقط در مورد خوردنی و آشامیدنی نیست.

از شما عزیزان خواهش می کنیم که چندین بار این مطالب را مطالعه کنید و قبل از اینکه هر اقدامی در مورد تغییر روش های زندگی داشته باشید ، روش تغییر عادت را یاد بگیرید .

هوشمندانه و با تدبیر این کار را انجام بدهید که دچار گرفتاری نشوید. این همه تاکید به خاطر این است که مکرراً با افرادی برخورد میکنیم که به قصد خیر آمدند و در سیستم بدن خود وارد شدند و همه ی نظم بدن را به هم ریختند و حالا بدن در مورد اینکه الان با عادت جدیدی که ناگهان وارد شده چکار باید کند دچار سردرگمی و حیرت شده است و این ضررش بیشتر است .

اگر عادتی خیلی مضر نیست، دست به آن نزنید!

همین جا بگوییم که قانون شماره یک تغییر عادت در طب سنتی این است که اگر عادت خیلی مضر نیست ، خیلی آسیب رسان نیست دست به آن نزنید. یعنی باقی ماندنش بهتر از آن است که ما نظم طبیعت را به هم بزنیم.

اینکه می گویم “طبیعت”  اشاره میکنیم به قسمت قبلی ( مقاله روش اصلاح عادات/بخش اول ) که “عادت حکم طبیعت ثانویه را پیدا میکند”، پس در نتیجه وقتی ما با عادت مالوف و محکم شده در بدن داریم برخورد میکنیم انگار داریم با طبیعت بدن برخورد میکنیم و بدن مقاومت میکند و اینجا دائماً کلمه طبیعت را به کار خواهیم برد چون تقریباً این دو مساوی هم خواهند شد .

پس ما به سراغ عاداتی می رویم و بر علیه آنها شروع به کار میکنیم و تدبیر می کنیم و اصلاح میکنیم که برای سلامتی ما بسیار مضر باشند یعنی تقریباً نشود با هیچ میانبری و حیله ای و هیچ ترفندی به سلامتی رسید مگر اینکه این مانع را از جلوی راه برداریم. سراغ این جور عادت ها بروید ، که متاسفانه الی ماشاالله توی زندگی های ما از این عادات بد هست و باید بگردیم و در میان این هزاران عادت بد ، چهار پنج موردش را جدا بکنیم که ارزش مقابله و کار داشته باشد و به بقیه که خیلی آسیب جدی و محکم به بدن نمی زنند و می شود از کنارشان با یک مقدار اغماض گذشت کاری نداشته باشیم و بدن را اذیت نکنیم ، به خاطر اینکه گفتیم بدن با عادات یک نوع انس پیدا کرده است و با این چارچوب ها یک نوع آرامشی در خودش ایجاد میکند و به هم زدن آنها منجر به بروز بیماری و آسیب خواهد شد .

قوانین تغییر عادات بدن

1-از کسب عادت بد احتناب کنیم

برای تغییر عادت یکسری قوانین مهم داریم ، همان طور که اشاره شد ما عادات بد را از اول نباید کسب کنیم. خیلی از افراد اینطور با خودشان کنار می آیند که اشکالی ندارد یک مدت این کار را می کنم الان راحت تر هستم بعد اصلاحش میکنم تغییرش میدهم.

مثلا در ماه مبارک رمضان متاسفانه افراد بدنشان را عادت می دهند به اینکه شب تا صبح بیدار باشند و بعد از سحری خوردن می خوابند تا نزدیک ظهر و با خود می گویند حالا در ماه رمضان اشکالی ندارد و بعد از ماه مبارک این را تغییرش می دهیم ، مدت ها از ماه مبارک رمضان میگذرد و فرد همچنان با اختلال خواب درگیر خواهد ماند و  سیستم ایمنی بدن دچار مشکل خواهد شد و مشکلات دیگری که در پی آن خواهد آمد.

واقعاً تغییر عادت به این آسانی ها نیست. بدن به عادت ها انس می گیرد، سیستم های داخلی را بر اساس آن تنظیم میکند و وقتی شما می خواهید آن را تغییر دهید مقابله میکند.

 از آن بدتر اینکه از کودکی افراد را دچار این مشکلات و عادات بد کنیم. خیلی از پدر و مادرها خودشان عادت کرده اند به اینکه بد بخوابندو بد بخورند و… ، میبینید که بچه ها هم بد خواب ، بد غذا ، بد عادت در ورزش و سکون و غیره و غیره میشوند . عاداتشان از اول بد بار میآید و بعد که بچه بزرگ میشود نمی تواند این عادت ها را درست کند و عادات در فرد محکم شده و متاسفانه این فرد باید با بیماری های فراوان عمر را سر کند که عمر بلندی هم نخواهد بود ، چون بدنی که به عادات غلط انس بگیرد حتماً از سلامتی دور خواهد شد .

 پس عادت غلط را از اول کسب نکنیم و این هشدار را مدام به خود بدهیم که اگر بدن یک بار با من کنار آمد ، دوبار کنار آمد و  این عادت را اصلاح کرد بار سوم و چهارم دیگر مقاومت خواهد کرد و من قرار نیست تا آخر به بدن زور بگویم و او همچنان با من مدارا کند.

2-تغییر عادت باید آرام و تدریجی باشد

قانون مهم دیگری که در تغییر عادت داریم اینست که تغییر عادت باید آرام و تدریجی باشد ، اگر تصمیم گرفتیم فرضا وعده ناهار را حذف کنیم ، یادتان هست که گفتیم در مورد تعداد وعده ها و وقت غذا هم ما عاداتی داریم که یکی از آنها وقت وعده ناهار  است. اصلاً اینطور نباشد که من تا امروز صبحانه ناهار شام میخوردم فردا صبح صبحانه و شام بخورم همین!

به بدنتان زور نگویید!

شما باید اولاً صبحانه را فردا مفصل تر کنید ، حجم ناهار را کم تر کنید. فردای این روزی که این تغییر را انجام دادید باید صبحانه رو خوب و کامل بخورید ، فردا که میگویم بستگی به توان هر فرد در تغییر عادات دارد ممکن است که ما یک هفته روی این روش باشیم یعنی صبحانه مفصل و ناهار کم حجم و یک هفته که گذشت ، ده روز که گذشت به بدن باید نگاه کنیم ببینیم قوتش چقدر است و در تغییر عادت موفق بوده است یا نه.

بعد ناهار را آرام آرام کم می کنیم تا تبدیل شود به غذایی که خیلی غذاییت ندارد مثلا سر سفره با بقیه می نشینیم اما فقط سوپ می خوریم ، فقط سالاد می خوریم یا هر غذای لطیف دیگری که خیلی حجم غذایی و گرفتاری هضمی برای ما ایجاد نمیکند. ولی هنگام ناهار به سیستم اشتها که در این لحظه هشدار میدهد که وقت غذا است پاسخ مثبت و ملایم میدهیم و سعی می کنیم مراقبت کنیم تا  آن هشدار، احساس آشفتگی  در بدن ایجاد نکند. ممکن است یک هفته، ده روز ، یک ماه هم با این برنامه سر کنیم و بعد بتوانیم وعده ناهار سر سفره ننشینیم و خیلی راحت با صبحانه و شام به موقع و صحیح که انشالله در موردش صحبت خواهیم کرد سیستم بدن را مدیریت کنیم .

این تغییر وعده خصوصاً وقتی که از مقطع جوانی با انرژی بالا و متابولیسم بالا خارج شدیم و بدن واقعا نیاز به غذای زیادی ندارد و غذای زیاد اذیتش میکند مناسب است.

3-تغییر عادت باید با مدارا باشد

قانون بعدی در مورد تغییر عادت اینست که تغییر عادت باید با مدارا باشد. یعنی چه؟ یعنی علاوه بر اینکه آرام آرام و تدریجی است باید با توجه به توانایی سیستم بدن باشد ، یعنی مثلا من دو قدم رفتم جلو دیدم بدن مقاومت میکند یک قدم بیایم عقب. در واقع یه قدم جلو رفته ام و همزمان به بدن فرصت تطابق داده ام .

مثلاً در همین مثالی که در مورد ناهار زدیم اگر من بعد از ده روز به جای ناهار کم حجم ، یک بار سالاد خوردم و بعد دیدم معده ام درد گرفت، ضعف پیدا کردم، کارهای بعد از ظهر را نمیتوانم درست انجام بدهم ، اشکالی ندارد دوباره ناهار را با یک حجم کم از غذا شروع میکنم دوباره به بدن فرصت میدهم و همین که دیدم دارد راه میاید و اجازه میدهد که آن را مقداری کم کنم ، ده روز بعد دوباره این فشار را وارد می کنم و بدن آرام آرام خودش را با من تطبیق میدهد.

طبیعت به سلامت جسم و روح خیلی احترام می گذارد و به محض احساس خطر مقاومت میکند و علائم بیمارگونه نشان میدهد اما اگر به آرامی احساس کند شرایط جدید به نفع سلامت عمومی فرد است ببیند گوارش آرام شده است ، ببیند زحمت حرارت غریزی کمتر شده است ، ببیند خون رسانی به قسمت های دیگر بدن بیشتر شده است ، از اینکه یک عادت غلط حذف بشود استقبال میکند و بعد طبیعت با ما همراه خواهد شد .

پس اول آرام و تدریجی، دوم با مدارا کار میکنیم. مثلاً فرض کنید یکی میخواهد ساعت خوابش را اصلاح کند. یک باره کسی که همیشه ساعت ۳ نصفه شب میخوابیده نمیتواند فردا ساعت ۱۰ شب بخوابد. باید آرام آرام ۳ را به دو و نیم ، دو و نیم را به دو تبدیل کند، آرام آرام اگر دید بدن مقاومت میکند دوباره برگردد به  دو  و ربع ، دوباره نیم ساعت بیاید عقب ، هم آرام هم با مدارا و به هیچ وجه در تغییر عادت به بدن فشار نیاورد تا با آشفتگی و بیماری مواجه نشود .

 متاسفانه غالبا افراد خیلی عجله دارند و همانطور که با عجله طبیعت زندگی را خراب کردند با همان عجله هم میخواهند درستش کنند و این کار اصلاح سبک زندگی را خراب میکند.

 کسی که شروع به اصلاح تدابیر کرد باید تعارف را کنار بگذارد ، سر سفره مهمانی هم که رفت باید برنامه خود را حفظ کند ، شب نشینی هم که رفت باید سر ساعتی که دارد خوابش را اصلاح میکند بلند شود بدون تعارف. اینطور حتی دیگران هم ارشاد میشوند به اینکه چقدر این سلامتی اهمیت دارد که این فرد برایش برنامه محکمی دارد و با پشتکار اجرا میکند..

البته اگر زیاد تکرارش کنی دوباره طبیعت خاموش میشود یعنی طبیعت  هشدار ها را خاموش میکند و دوباره شما را رها میکند. بنابراین احترام بگذارید به ندای درون و وقتی طبیعت به شما می گوید که داری خودت را بیمار می کنی و سر و صدا میکند برای این است که به سمت سلامتی برگردی.