پاکسازی در فصل بهار

این نوشتار را میخواهم اختصاص دهم به اینکه خون را با چه خوراکی هایی آماده کنیم تا اگر نیاز به پاکسازی بود -یعنی به حجامت یا فصد یا یکی از روش های خون گیری – خون ما آماده باشد و یا اگر به خون گیری نیاز نبود بدن و طبیعت ما بتواند با استفاده از این مواد غذایی و خوراکی و نوشیدنی خود به خود و با قوای درونی خود خون را اصلاح کند.

مصلحات و مصفیات خون

اولین توصیه ای که دارم اینکه به هر غذایی که می خواهید درست کنید مقداری زرشک یا سماق یا دانۀ انار بزنید و اگر در اختیار نبود می توانید از رب انار هم استفاده کنید . این سه تا مصلحات عالی و پاکسازی کنندگان خوب خون هستند. وقتی در غذا استفاده می شوند هم خنکی مناسبی با خود دارند و هم در ذات خود قدرت اصلاح خون را دارند یعنی گاهی ما فقط از کیفیت یک ماده غذایی استفاده می کنیم و گاهی علاوه برآن ازخواص ویژه آن هم بهره می بریم.

در کتب دارویی طب سنتی آمده است که این خوراکیها به ویژه اصلاح کننده و صاف کنندۀ خون هستند و رفع کننده کدورت و هیجان خون غلیظ هم هستند . این سه خوراکی که در دسترس افراد هم غالباً وجود دارد ، زرشک و سماق که در اختیار همه هست و انار هم که میوه فصل بهار نیست هر کسی می تواند در زمستان دانه های آن را خشک کند و به غذاها اضافه کند بعضی ها هم از انار رب می گیرند هیچ اشکالی ندارد چون ، انار تازه را غالباً در بهار نداریم اما این فرآورده ها جایگزین خوبی هستند.

چقدر خوب است که ما در غذایی که می پزیم ، آش ها و سوپ ها و بورانی های بهاره و حتی غذاهایی که با گوشت های لطیف درست می شود این پاکسازی کننده های خون را هم اضافه کنیم – یادمان باشد بیش از یک یا دو بار در هفته قرار نیست غذای گوشتی استفاده کنیم- چون می دانید مزاج فصل بهار گرم و تر است و ترشی ها چون سرد و خشک اند مذاق ما آن را می پسندد و در فصل بهار خوش خوراک است. ممکن است در فصل پاییز همین خوراک با این مقدار ترشی در غذا خوش خوراک نباشد ، چون مذاق با مزاج فصل تداخل پیدا می کند بنابراین در بهار این ترشی ملایمی هم که به غذا می دهیم با ذائقه ما هماهنگی می‌کند.

 پاکسازی با شربت های مناسب بهار

دومین گروه خوراکی که می خواهم دربحث پاکسازی کننده های خون مطرح کنم انواعی از شربت ها هستند.

در طب سنتی چند شربت معروف داریم ، خیلی هم آسان و ساده ساخته می‌شوند و در بهار به طور خاص برای تصفیۀ خون استفاده می شوند. در فصل تابستان هم افرادی که حرارت مزاجشان بالاست و غلیان خون پیدا می کنند می توانند استفاده کنند .

این شربتها عبارت اند از شربت زرشک ، شربت آبلیمو ، شربت غوره ، شربت نارنج و شربت سکنجبین .

از چیزهایی که بیشتر در اختیار افراد هست غالباً بیشتر می خواهیم استفاده کنیم اما هر میوه ای که خنکی و ترشی ملایم داشته باشد و به صورت عصاره ی شربتی یا رب گرفته شده باشد می تواند در فصل بهار به عنوان پاک کننده خون استفاده شود.

الان متداول است از آلبالو شربت می گیرند قبلا هم از آلبالو خشکه در بهار بیشتر استفاده می کردند. ما آلبالو را جزو میوه های خوب بهاره می دانیم اما چون میوه ایست که تابستان قرار است بیاید در زمان قدیم آلبالو ها را خشک می کردند میوه های خشک زمان قدیم بیش از این استفاده می شد چون روش های فریز کردن و … هم آن موقع نبود، خیلی از میوه ها را در فصول خود خشک می کردند و اگر در جایی مفید واقع می شد در آن مقطع استفاده می کردند. مثلا از آلبالو خشکه می‌توانید در بهار به عنوان لطیف کنندۀ خون استفاده کنید .

چرا باید از ترشی ها شربت بسازیم؟

نکته خیلی مهمی که اینجا مطرح است اینست که چرا ما اینها را شربت می کنیم و استفاده می کنیم . چرا نمی گوییم آبلیمو بخورید مثلا غوره بخورید چرا نمیگویم آب نارنج بخورید ؟ 

چرا؟ به خاطر اینکه ترشی به تنهایی مهیج است . یعنی خود طعم ترشی طعم تحریک کننده ای است. شما هم این را حس کردید که اگر ناگهان یک ترشی بخورید انقلابی در معده اتفاق می افتد . اگر از آن افرادی باشید که کمی صفرا ، کمی اخلاط زائد در معده انباشته دارید که با خوردن ناگهانی ترشی دردسر اساسی درست خواهد شد.

ما در طب سنتی واژه ای داریم به نام مصلح ، یعنی چیزی که عوارض و ضررهای یک ماده را برای هر اندامی بگیرد و آن را اصلاح کند . از مصلحات ترشی ها ، شیرینی ها هستند . اگر ما بخواهیم بنا به موقعیت از فایدۀ یک ترشی استفاده کنیم -مثلا اینجا می خواهیم خون را پاکسازی کنیم- اما از آن طرف بدن ما در هیجان اخلاط هم باشد و نمی خواهیم اخلاط را به هیجان بیشتر درآوریم همراه آن از مصلح استفاده می کنیم که شیرینی است.

عسل بهتر است یا شکر؟

در اینجا چون نمی خواهیم به شربتی که داریم درست می کنیم خیلی گرمی دهیم ، بنابراین اینجا از عسل استفاده نمی کنیم ، از شکر سرخ می توانیم استفاده کنیم حتی اگر در اختیار نبود از شکر سفید شربت درست کنید چون می دانید وقتی شما از قند و شکر سفید شهد درست می کنید مقدار زیادی از ضرر و عوارض آن را کم می کنید و جالب است بدانید اولین کسی که سکنجبین شکری درست کرد ابو علی سینا بود ، در کتاب سکنجبینات خود می گوید: ( و اما سکنجبین ابداعی خودم) و به جای عسل و شیره و… از شکر برای سکنجبین درست کردن استفاده می کند.

بهترین سکنجبین بهاره

بنابراین سکنجبین های شکری سکنجبین های بدی نیستند اتفاقاً در فصول گرم اصلاً نباید سکنجبین عسلی مصرف شود چون گرما و حدت زیادی دارد و اگر کسی بخواهد استفاده کند  باید میزان سرکه خیلی بیشتر باشد که گرمی عسل اذیت نکند و این کار طعم مطبوع سکنجبین را خراب می کند. بنابراین اینجا که می گوییم شربت درست کنید ، میتوانید از شهد استفاده کنید ، اشکالی ندارد، ضررش از عسل کمتر است چون عسل اینجا حرارت ایجاد می کند و نباید استفاده شود.

بنابراین شربت زرشک ، شربت آبلیمو ، شربت به ، شربت غوره ، شربت نارنج ، سکنجبین که همگی با نوعی از شیرینی اصلاح شده اند باعث می شوند که خون ما صاف شود و از غلیان بیافتد و حدتش کاهش پیدا کند. اگر طبیعت توانایی دارد این خون را به نقطه صلاح برساند و خونی کاملا عادی و طبیعی برای بدن ما شود در مرحلۀ بعد به یک روش خونگیری احتیاج نخواهیم داشت اما اگر بدنی نیاز داشت در مرحله بعد روشی از حفظ الصحه یعنی استفراغات خون را هم استفاده خواهیم کرد.

پس برای اصلاح خون در قسمت نوشیدنی ها من بیشتر به شربت این میوه ها تاکید می کنم چون خیلی وقت ها در بهار آب زرشک آب انار و آب نارنج هم خیلی مورد استفاده قرار می گیرد مثلا بعد غذا یک استکان آب زرشک میخورند یا یک استکان آب نارنج می خورند ، اما من بیشتر توصیه به مصرف شربت می کنم و آن را سالم تر و کم عارضه ترمی دانم.